Azadlıqdan məhrumetmə cəzasına məhkum edilmiş şəxslər
üçün cəzaçəkmə müəssisəsinin növünün məhkəmələr tərəfindən təyin edilməsi
təcrübəsi haqqında
AZƏRBAYCAN
RESPUBLİKASI ALİ MƏHKƏMƏSİNİN PLENUMUNUN QƏRARI
Cinayət
törətmiş şəxslərin islah olunması nəinki onlara törətdikləri cinayətə görə
şəxsiyyətlərinə və əməllərinin xarakterinə uyğun qanuni, obyektiv və ədalətli
cəza verilməsindən, həmçinin azadlıqdan məhrum edilmiş məhkumlara cəzaçəkmə
müəssisəsinin növünün düzgün tətbiq edilməsindən xeyli dərəcədə asılıdır.
Cəzaların
icrası qanunvericiliyi məhkumların qanun qarşısında bərabərliyi, cəzaların
icrasının fərdiləşdirilməsi, məcburetmə tədbirlərindən və məhkumların islah
edilmə vasitələrindən məqsədəuyğun istifadə edilməsi, cəzaların islahedici
təsirinin artırılması prinsiplərinə əsaslanır. Bu prinsipləri rəhbər tutan
cinayət qanunvericiliyi cinayətin xarakterindən və məhkumun şəxsiyyətindən
asılı olaraq onun hökmlə cəza çəkməli olduğu cəzaçəkmə müəssisəsinin növünü
müəyyən edir. Hazırkı qanunvericiliyə əsasən məhkəmələr hər hansı mülahizəni
əsas götürməklə məhkuma qanunda birbaşa göstəriləndən fərqli cəza çəkmə
müəssisəsi növünü təyin etmək səlahiyyətinə malik deyildir.
Məhkəmə
təcrübəsi göstərir ki, yeni cinayət və cəzaların icrası qanunvericiliyə görə
cəzaçəkmə müəssisələri sistemində dəyişiklik edildiyindən 2000-ci il sentyabrın
1-dək baş vermiş cinayətlərə görə məhkum edilmiş şəxslərə cəzaçəkmə
müəssisələri növünün təyin edilməsində səhvlərə yol verilir.
Əvvəllər
azadlıqdan məhrum etmə növündə cəza çəkmiş, lakin məhkumluqları ödənilmiş və ya
üzərlərindən götürülmüş şəxslərə, habelə sovet dövründə və ya hazırkı MDV
ölkələrində məhkum edilmiş, məhkumluqları ödənilməyən və ya üzərlərindən
götürülməyən şəxslərə yeni cinayət əməli üçün cəza verilərkən cəzaçəkmə
müəssisəsinin növünün təyin edilməsi məsələsində fikir ayrılıqları mövcuddur.
Azadlıqdan
məhrumetmə cəzasına məhkum edilmiş şəxslər üçün cəzaçəkmə və tərbiyə
müəssisəsinin növünün müəyyən edilməsinə dair qanunvericiliyin düzgün və eyni
cür tətbiq edilməsi təcrübəsində meydana çıxan məsələlərlə əlaqədar Azərbaycan
Respublikası Ali Məhkəməsinin Plenumu
QƏRARA ALIR:
1. Azadlıqdan
məhrum etmə cəzasına məhkum edilmiş şəxslər üçün cəzaçəkmə və tərbiyə
müəssisəsinin növünü müəyyən edən Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin
(CM) 56 və 85-ci maddələrinin tələblərinə sözsüz əməl edilməsinin vacibliyi
məhkəmələrin diqqətinə çatdırılsın. Nəzərə almaq lazımdır ki, bu və ya digər
cəzaçəkmə və ya tərbiyə müəssisəsinin növünün məhkəmənin mülahizəsinə görə
müəyyən edilməsini qanun istisna edir.
Cəzaçəkmə
müəssisəsi növünün dəyişdirilməsi Azərbaycan Respublikası Cəzaların İcrası
Məcəlləsinin (CİM) 70-ci maddəsində nəzərdə tutulan hallarda məhkəmə tərəfindən
Azərbaycan Respublikası Cinayət Prosessual Məcəlləsinin (CPM) 514-cü maddəsinə
müvafiq olaraq həyata keçirilir.
2. Cinayətlərin
və ya hökmlərin məcmusu qaydasında azadlıqdan məhrum etmə cəzası təyin
edilərkən, cəzaçəkmə müəssisəsinin növü, yaxud cəzasının bir hissəsinin
həbsxanada çəkilməsi hər bir cinayətə görə ayrılıqda yox, yalnız qəti cəza
müəyyən edildikdən sonra göstərilməlidir.
Əgər şəxs həm
qəsdən, həm də ehtiyatsızlıqdan bir neçə cinayət əməli törətmişdirsə və həmin
şəxs cinayətlərin məcmusu qaydasında 5 ildən artıq olmayan müddətə azadlıqdan
məhrum etmə cəzasına məhkum edilərsə, məhkəmə cəzanın çəkilməsini o zaman
məntəqə tipli cəzaçəkmə müəssisəsində müəyyən edə bilər ki, təqsirli şəxsə
qəsdən törədilmiş cinayətə görə azadlıqdan məhrum etmə ilə əlaqədar olmayan
cəza təyin edilmiş olsun.
3. CM-nin
56.1.3-cü maddəsinin tələbinə görə cinayətlərin residivi zamanı azadlıqdan
məhrum etməyə məhkum edilmiş şəxsə cəzanın çəkilməsi o zaman ciddi rejimli
cəzaçəkmə müəssisəsində müəyyən edilir ki, o, əvvəllər azadlıqdan məhrum etmə
növündə cəza çəkmiş olsun. Nəzərə alınmalıdır ki, CM-nin 18.4-cü maddəsinə
müvafiq olaraq törədilmiş cinayətin residiv hesab edilməsi məsələsi həll
edilərkən ehtiyatsızlıq üzündən törədilmiş cinayətlərə və şəxsin 18 yaşına
çatanadək törətdiyi cinayətə görə məhkumluqları nəzərə alınmır.
4. Əvvəllər
azadlıqdan məhrum etmə növündə cəza çəkmiş şəxslər dedikdə, keçmişdə
törətdikləri cinayətlərə azadlıqdan məhrum etmə cəzasına məhkum edilmiş və
cəzalarını müəyyən müddətə azadlıqdan məhrum etmə növündə cəzaçəkmə
müəssisələrində, həbsxanalarda azadlıqdan məhrum edilmiş şəxslər üçün müalicə
müəssisələrində, təsərrüfat və məişət xidməti işlərinə görə istintaq
təcridxanalarında saxlanılmış (CİM-nin 66-cı maddəsi) və yeni cinayət hadisəsi
törədilənədək qanunla müəyyən edilmiş qaydada məhkumluğu götürülməmiş və
ödənilməmiş şəxslər başa düşülməlidir.
Əvvəllər
azadlıqdan məhrum etmə növündə cəza çəkmiş şəxslər anlayışına, o cümlədən
aşağıdakılar aiddir:
a) Azadlıqdan
məhrum etmə cəzasına şərti məhkum edilmiş, lakin CM-nin 71.3, 71.4 və 71.5-ci
maddələrində nəzərdə tutulmuş qaydada cəza çəkmək üçün cəzaçəkmə müəssisəsinə
göndərilmiş şəxslər;
b) CİM-nin
69-cu maddəsində göstərilən azadlıqdan məhrum etmə cəzasına məhkum edilmiş və
hökm qanuni qüvvəyə mindikdən sonra cəzasını çəkmək üçün təsərrüfat və məişət
xidməti üçün istintaq təcridxanalarında, müalicə müəssisələrində və ya
həbsxanalarda saxlanılan şəxslər;
c) azadlıqdan
məhrum etmə cəzasına məhkum edilmiş, cəzasının bir hissəsini çəkmiş və CM-nin
78.1, 78.2-ci maddələrinə əsasən azadlıqdan məhrum etmə yerlərindən azad
olunmuş şəxslər;
ç) azadlıqdan
məhrum etmə cəzasına məhkum edilmiş, cəzasının bir hissəsini çəkmiş və CM-nin
79-cu maddəsinə müvafiq olaraq barələrində cəzanın çəkilməsi təxirə salınmış
qadınlar;
d) azadlıqdan
məhrum etmə cəzasına məhkum edilmiş, cəzasının bir hissəsini çəkdikdən sonra
cəzadan şərti olaraq vaxtından əvvəl azad edilmiş, yaxud cəzasının çəkilməmiş
hissəsi daha yüngül cəza növü ilə əvəz edilmiş şəxslər;
e) başqa
dövlətin (o cümlədən, Müstəqil Dövlətlər Birliyi ölkələrinin) hökmləri ilə
azadlıqdan məhrum etmə cəzasına məhkum edilmiş və sonradan cəza çəkmək üçün
Azərbaycan Respublikasına verilmiş, hökmün icraya qəbul edilməsi barədə məhkəmə
qərarına müvafiq olaraq, Azərbaycan Respublikasında cəzaçəkmə müəssisəsində
cəza çəkmiş şəxslər, həmçinin SSRİ-nin ləğvinə qədər onun tərəfinə daxil olmuş
müttəfiq Respublikaların məhkəmələrinin hökmləri ilə məhkumluğu olan şəxslər.
5. Aşağıdakılar
əvvəllər azadlıqdan məhrum etmə növündə cəza çəkmiş şəxslər hesab edilə bilməz:
a) islah işləri
və ya azadlığın məhdudlaşdırılması cəzasına məhkum edilmiş, sonradan AR CM-nin
49.3, 53.4-cü maddələrinə müvafiq olaraq həmin cəzalar məhkəmə tərəfindən
azadlıqdan məhrum etmə cəzası ilə əvəz edilmiş şəxslər;
b) cinayət
törətmiş, lakin CM-nin 54.2-ci maddəsinə müvafiq olaraq məhkəmə tərəfindən
azadlıqdan məhrum etmə cəzası intizam xarakterli hərbi hissədə saxlama cəzası
ilə əvəz edilmiş şəxslər;
c) məhkəmənin
hökmü ilə azadlıqdan məhrum etmə növündə cəzaçəkmə müəssisəsində cəza çəkən,
yuxarı instansiya məhkəməsi tərəfindən haqqındakı hökm ləğv edilərək, işin
icraatına xitam verilən və ya hökm dəyişdirilərək, haqqında azadlıqdan məhrum
etmə ilə əlaqədar olmayan cəza təyin edilən və ya şərti məhkum edilən şəxslər;
ç) azadlıqdan
məhrum etmə cəzasına məhkum olunmuş, lakin amnistiya aktı və ya əfv edilməsi
ilə əlaqədar cəza çəkməkdən azad edildiyinə görə faktiki olaraq cəzaçəkmə
müəssisəsində cəza çəkməmiş şəxslər, yaxud CM-nin 80-ci maddəsinə müvafiq
olaraq ittiham hökmünün icrası müddətinin keçməsi ilə əlaqədar barəsində hökm
icra edilməyən şəxslər;
d) qətimkan
tədbiri qismində həbsdə olma müddəti hədlərində azadlıqdan məhrum etmə cəzasına
məhkum edilmiş, lakin cəzaçəkmə müəssisəsində cəza çəkməmiş şəxslər;
e) birinci hökm
çıxarılanadək törətdiyi başqa cinayətə görə azadlıqdan məhrum etmə cəzasına
məhkum edilmiş, azadlıqdan məhrum etmə yerlərində cəza çəkən şəxslər;
ə) qüvvədə olan
qanunvericiliklə cinayət və cəzanı aradan qaldıran, həmçinin, qüvvədə olan
qanunvericiliyə əsasən törədilməsinə görə azadlıqdan məhrum etmə növündə cəza
nəzərdə tutulmayan əmələ görə əvvəllər azadlıqdan məhrum etmə cəzasına məhkum
edilmiş və cəzaçəkmə müəssisəsində cəzanı çəkib qurtarmış şəxslər;
f) 2000-ci il
sentyabrın 1-dək qüvvədə olmuş CM-nin 42, 42.1-ci maddələrinə müvafiq olaraq
hökmün icrası təxirə salınmaqla əlaqədar cəzasını çəkib qurtarmış şəxslər (əgər
məhkum təxir müddətinin başa çatması ilə əlaqədar məhkəmənin qərardadı ilə cəza
çəkməkdən azad edilmişsə, yaxud onun barəsində amnistiya aktı tərtib edilmişsə
və yaxud əfv etmə aktı ilə o, cəza çəkməkdən azad edilmişsə və ya qanunla
müəyyən edilmiş müddətin keçməsi ilə əlaqədar hökm icra edilməmişdirsə);
g) 2000-ci il sentyabrın
1-dək qüvvədə olmuş CM-nin 23-1-ci maddəsinə müvafiq olaraq əməyə mütləq cəlb
edilməklə azadlıqdan məhrum olunmağa şərti məhkum edilmiş şəxslər;
ğ) 2000-ci il
sentyabrın 1-dək qüvvədə olmuş CM-nin 31-ci maddəsinə, qüvvədə olan CM-nin
54-cü maddəsinə müvafiq olaraq, islah işləri cəzası qauptvaxtda saxlamaqla əvəz
edilmiş və ya intizam batalyonunda, intizam xarakterli hərbi hissədə saxlama
cəzası çəkmiş şəxslər.
6. CM-nin
56.1.4-cü maddəsinin mənasına görə, CM-nin 82.3-cü maddəsinə müvafiq olaraq əfv
qaydasında ömürlük azadlıqdan məhrum etmə cəzası müddətli azadlıqdan məhrum
etmə cəzası ilə əvəz edildikdə, cəza xüsusi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsində
çəkilməlidir (CİM-nin 116.1-ci maddəsi),
7. CM-nin
56.1.3 və CİM-nin 114-cü maddələrinə müvafiq olaraq məhkum edilmiş qadınlara
ciddi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsi yalnız cinayətlərin xüsusi təhlükəli
residivi zamanı təyin edilə bilər. Qalan hallarda isə (CM-nin 56.2-ci
maddəsində göstərilən qaydada həbsxanada cəza çəkməyə məhkum edilmiş qadınlar
istisna olmaqla) azadlıqdan məhrum etmə cəzasına məhkum edilmiş qadınlara
(ehtiyatsızlıqdan törədilmiş cinayətlərə görə 5 ildən artıq olmayan müddətə
azadlıqdan məhrum etməyə məhkum edilmiş, məntəqə tipli cəzaçəkmə müəssisəsində
cəza çəkən qadınlar istisna olmaqla) ümumi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsi təyin
edilir.
8. Xüsusilə
ağır cinayətlər törətməyə görə beş ildən artıq müddətə azadlıqdan məhrum etməyə
məhkum olunmuş şəxslər üçün, habelə cinayətlərin xüsusi təhlükəli residivinə
görə məhkəmələr CM-nin 56.2-ci maddəsinə əsasən cəzanın bir hissəsini
həbsxanada çəkilməsinə dair qəbul etdikləri qərarı əsaslandırmaqla yanaşı, həm
də hökmdə göstərməlidirlər ki, məhkumlar cəzanın həbsxanada çəkilməli hissəsini
çəkib qurtardıqdan sonra cəzanın qalan hissəsini kişilər xüsusilə təhlükəli
residivinə görə xüsusi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsində, qadınlar isə xüsusilə
ağır cinayətləri törətmələrinə görə ümumi rejimli, cinayətlərin xüsusi
təhlükəli residivi zamanı isə ciddi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsində
çəkməlidirlər.
9. Məhkəmələr
nəzərə almalıdır ki, CİM-nin 70-ci maddəsinin müəyyən etdiyi qaydada məhkum
azadlıqdan məhrum etmə cəzasının qalan hissəsini çəkmək üçün həbsxanadan digər
növ cəzaçəkmə müəssisəsinə göndərilərkən, onun istintaq təcridxanasında
saxlanıldığı müddət hökmlə məhkuma təyin edilmiş həbsxana müddətinə
hesablanmalıdır.
10. Nəzərə
almaq lazımdır ki, keçmiş cinayət qanunvericiliyindən fərqli olaraq, yeni
Cinayət Məcəlləsinin 83-cü maddəsində «məhkumluğun ödənilməsinin axımı
müddətinin kəsilməsi» kimi müddəa yoxdur. Bu o deməkdir ki, birinci cinayətə
görə məhkum edilən və cəzasını çəkib qurtaran şəxs məhkumluğun ödənilməsi üçün
qanunla müəyyən edilən müddətdə yeni cinayət törətdikdə məhkumluğun ödənilməsi
müddətinin axımı kəsilmir. Yəni hər bir məhkumluq üçün onun ödənilmə müddəti
müstəqil hesablanmalıdır.
Məhkuma ciddi
rejimli və ya xüsusi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsi təyin edilərkən əsas olmuş
bir və ya bir neçə məhkumluq cəza çəkilən zaman ödənilərsə, bu zaman məhkəmə
tərəfindən hökmlə məhkuma təyin edilmiş cəzaçəkmə müəssisəsinin növü
dəyişdirilə və məhkum başqa növ cəzaçəkmə müəssisəsinə keçirilə bilməz. Belə
ki, CİM-nin 114, 116-cı maddələrinə müvafiq olaraq ciddi və ya xüsusi recimli
cəzaçəkmə müəssisələrində müvafiq olaraq, residivə, təhlükəli residivə və ya xüsusi
təhlükəli residivə görə cinayətlər üstündə məhkum edilmiş şəxslər saxlanılır.
11. AR CM-nin
18.4-cü maddəsinə müvafiq olaraq CM-nin 83-cü maddəsi ilə nəzərdə tutulmuş
qaydada götürülmüş və ya ödənilmiş məhkumluqlar, həmçinin, həmin Məcəllənin
81.2 və 82.4-cü maddələrinə müvafiq olaraq amnistiya və ya əfvetmə aktı ilə
götürülmüş məhkumluq cinayətlərin residivinin tanınması zamanı nəzərə alına
bilməz və ona görə də ciddi və ya xüsusi recimli cəzaçəkmə müəssisəsi təyin
edilməsi üçün əsas ola bilməz.
Kişilərə ciddi
rejimli cəzaçəkmə müəssisəsi cinayətlərin residivi zamanı (əgər məhkum əvvəllər
azadlıqdan məhrumetmə cəzası çəkmişsə) və yetkinlik yaşına çatdıqdan sonra
xüsusilə ağır cinayət törətdikdə təyin edilir.
12. Hökm
çıxarılanadək 18 yaşı tamam olmamış şəxs azadlıqdan məhrum etmə cəzasına məhkum
edilərsə (CM-nin 55.1-ci maddəsi), məhkəmə CM-nin 85.5-ci maddəsinə müvafiq
olaraq onlara ümumi və ya möhkəm rejimli tərbiyə müəssisəsi təyin edir.
Ümumi və ya
möhkəm recimli tərbiyə müəssisələri AR CM-nin 85.5-ci maddəsinə görə yalnız
azadlıqdan məhrum etmə cəzasına məhkum edilən yetkinlik yaşına çatmayanlara
təyin edilir. Ona görə də şəxs yetkinlik yaşına çatmadığı dövrdə qəsdən cinayət
törətmiş şəxs (o cümlədən xüsusilə ağır cinayət) hökm çıxarılan vaxt yetkinlik
yaşına çatarsa və azadlıqdan məhrum etmə cəzasına məhkum edilərsə, o, cəzasını
çəkmək üçün ümumi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsinə, ehtiyatsızlıqdan cinayət
törətməyə görə 5 ildən artıq olmayan müddətə azadlıqdan məhrum etmə cəzasına
məhkum edildikdə isə məntəqə tipli cəzaçəkmə müəssisəsinə göndərilməlidir.
13. 18 yaşına
çatmış və tərbiyə müəssisələrində saxlanılmış məhkum cəzanın icrası qaydalarını
pozduqda, CİM-nin 129-cu maddəsinə müvafiq olaraq tərbiyə müəssisəsi
müdiriyyətinin təqdimatına əsasən məhkəmənin qərarı ilə ümumi rejimli cəzaçəkmə
müəssisəsinə keçirilə bilər.
18 yaşına
çatmış və cəzanın icrası qaydalarını pozan məhkumun tərbiyə müəssisəsindən
ümumi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsinə keçirilməsinin məqsədəuyğunluq məsələsi
həll edilərkən, məhkəmələr tərbiyə müəssisəsində cəza çəkilən müddət ərzində
məhkumun davranışı və şəxsiyyətini xarakterizə edən halları, həmçinin, tərbiyə
müəssisəsində saxlanılan digər yetkinlik yaşına çatmamış məhkumlara təsirini
nəzərə almalıdır.
Məhkumun
tərbiyə müəssisəsindən ümumi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsinə keçirilməsi CPM-nin
514, 520-ci maddələrində nəzərdə tutulmuş qaydada cəzanın çəkildiyi yer üzrə
birinci instansiya məhkəməsi tərəfindən həll edilir.
14. CM-nin
10-cu maddəsinə müvafiq olaraq 01.09.2000-ci il tarixədək cinayət törətmiş
şəxslər barəsində cəzaçəkmə müəssisəsinin növü, məhkumun vəziyyəti
ağırlaşmırsa, CM-nin 56, 85-ci maddələrinə müvafiq olaraq müəyyən edilir. Qalan
hallarda cəzaçəkmə müəssisəsinin növü cinayət törədilərkən qüvvədə olan qanunun
tələbləri nəzərə alınmaqla təyin edilir. Hazırkı qanunvericilikdə möhkəm
rejimli cəzaçəkmə müəssisəsi növü nəzərdə tutulmadığından 1/IX-2000-ci ildən
əvvəl cinayət törətmiş şəxslərə (əgər möhkəm rejimli islah əmək koloniyası növü
təyin edilməli idisə) ümumi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsi təyin edilməlidir.
15. Məhkəmələrə
izah edilsin ki, azadlıqdan məhrum etməyə şərti məhrum etmə zamanı cəzaçəkmə
müəssisəsinin növü təyin edilmir. Şərti məhkum edilmiş şəxs sınaq müddəti
ərzində yeni cinayət (qəsdən və ya ehtiyatsızlıqdan) törədərsə, məhkəmə CM-nin
71.4, 71.5-ci maddələrinə əsasən şərti məhkum etmənin ləğv edilməsi məsələsini
həll edərkən, CM-nin 15-ci maddəsində təsbit edilmiş cinayətin təsnifatını
nəzərə almaqla, cəzaçəkmə müəssisəsinin növünü CM-nin 56-cı maddəsinin müəyyən
etdiyi qaydalara uyğun olaraq təyin edir. Bu zaman şərti məhkum etmə xüsusilə
ağır cinayətə görə tətbiq edilmişdirsə, yaxud yenidən törədilmiş cinayət
xüsusilə ağır cinayətlər sırasına aiddirsə, cəzanın çəkilmə yeri ciddi rejimli
cəzaçəkmə müəssisəsində müəyyən edilməlidir. Əgər törədilmiş cinayətlərdən heç
biri xüsusilə ağır cinayt hesab edilmirsə, məhkuma ümumi rejimli cəzaçəkmə
müəssisəsi təyin edilməlidir.
Şərti məhkum
edilmiş şəxs sınaq müddəti ərzində onun üzərinə qoyulmuş vəzifələri mütəmadi və
qərəzli olaraq yerinə yetirməkdən boyun qaçırarsa, məhkəmə şərti məhkum etməni
ləğv edərək, hökmlə təyin edilmiş cəzanın icra olunması haqqında qərar
çıxararsa, CM-nin 71.3-cü maddəsinə müvafiq olaraq CM-nin 15, 56-cı
maddələrinin müəyyən etdiyi qaydalara uyğun cəzaçəkmə müəssisəsinin növünü
təyin edir.
Ehtiyatsızlıq
üzündən cinayət törətməyə görə azadlıqdan şərti məhrum edilmiş şəxslər
məhkumluqlarının ödənilmədiyi dövrdə qəsdən ağır, az ağır və xüsusilə ağır
cinayət törətdikdə, axırıncı cinayətə görə azadlıqdan məhrumetmə cəzasına
məhkum edilərsə və cəzaları CM-nin 67.1 və 71.5-ci maddələrinə uyğun olaraq
birləşdirilərsə onlara qanunla ilk dəfə qəsdən cinayət törətmiş şəxslər üçün
nəzərdə tutulan cəzaçəkmə müəssisəsi növü təyin edilməlidir.
16. Əvvəlki
qanunvericilikdən fərqli olaraq, mövcud qanunvericilik hər hansı səbəbdən bu və
ya digər cəzaçəkmə və ya tərbiyə müəssisəsinin növünün məhkəmənin mülahizəsinə
görə müəyyən edilməsini istisna etdiyindən işə apellyasiya məhkəməsində birinci
instansiya məhkəməsinin cəzaçəkmə və ya tərbiyə müəssisəsinin növünü düzgün
təyin etmədiyi aşkar edildiyi hallarda həmin məhkəmə iş üzrə bu barədə
apellyasiya protesti və ya şikayəti verilməsindən, habelə məhkumun vəziyyətinin
yüngülləşməsindən və ya ağırlaşmasından asılı olmayaraq məhkumun cəza çəkməli
olduğu cəzaçəkmə və ya tərbiyə müəssisəsinin növünü qanunvericiliyə uyğun
şəkildə dəyişdirməlidir. İşə daha yuxarı instansiya məhkəmələrində baxıldıqda
da məsələyə bu mövqedən yanaşılmalıdır.
17. Bu qərarın
qəbul edilməsi ilə əlaqədar, Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi Plenumunun
«Azərbaycan SSR məhkəmələri tərəfindən azadlıqdan məhrum edilən şəxslərə
islah-əmək koloniyası növünün müəyyən edilməsi təcrübəsi haqqında»
02.06.1962-ci il tarixli, 4 №-li qərarı (sonrakı əlavə və dəyişikliklə)
qüvvədən düşmüş hesab edilsin.
Azərbaycan
Respublikası Ali Məhkəməsinin Sədri
S.C.HƏSƏNOVA
Bakı şəhəri, 28 iyun 2002-ci il,
№ 2
|